تحلیل سیره فاطمه ى الزهراء
منبع این مطلب: تبیان

بگو: هر اجر و پاداشى از شما خواسته ام به نفع خود شماست. یعنى: اگر در آیه ى بیست و سوم سوره ى شورى از شما خواسته شده در برابر زحمات رسالت پیامبر، به خاندان معصوم او علاقه شدیدى داشته باشید، همگى به سود شما تمام مى گردد.

محبت اهل بیت، محبت به پیامبر است

چنانچه بحث شد، اهل بیت پیامبر از خود پیامبر صلى اللَّه علیه و آله جدا نیستند و همگى از یک درخت تنومند ریشه دار سرچشمه گرفته و اهداف مقدس مشترکى را دنبال مى کنند، لذا محبت به اهل بیت در واقع محبت و علاقه به شخص رسول خدا محسوب مى گردد. در این زمینه روایات زیادى هست که ذیلا به چند حدیث اشاره مى کنیم:


1 - قال رسول اللَّه صلى اللَّه علیه و آله: انا حرب لمن حاربکم و سلم لمن سالمکم قاله لعلى و فاطمه و الحسن و الحسین. [کنزالعمال، ج 12، ص 97 ش 34164.] رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله خطاب به على، فاطمه، حسن و حسین علیهم السلام فرمودند: من دشمن کسى هستم که با شما دشمنى کند و یار و سلم کسى هستم که با شما از در مسالمت وارد شود.

2 - عن النبى صلى اللَّه علیه و آله: من احب هولا فقد احبنى، و من ابعضهم فقد ابفضنى. یعنى الحسن و الحسین و فاطمه و علیا.» [کنزالعمال، ج 12، ص 103 ش 34194.] پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله در مورد حضرت على، فاطمه، حسن و حسین علیهم السلام فرمودند: هر کس اینان را دوست بدارد، در واقع مرا دوست داشته و هر کس آنان را دشمن بدارد در حقیقت مرا دشمن داشته است.

3 - عن ابى بکربن ابى قحافه قال: رایت رسول اللَّه صلى اللَّه علیه و آله خیم خیمه و هو متکى على قوس عربیه و فى الخیمه على و فاطمه و الحسن و الحسین علیهم السلام فقال یا معشر المسلمین؟ انا یسلم لمن سالم اهل الخیمه و حرب لمن حاربهم، و ولى لمن والاهم.... [فرائد سمطین، ج 2، ص 40 ش 373.] خلیفه اول اهل سنت مى گوید: رسول خدا را دیدم که خیمه اى را برپا کرده و خودش به یک کمان عربى تکیه نموده و على و فاطمه و حسن و حسین علیهم السلام نیز در داخل آن مى باشند. آن حضرت خطاب به مسلمانان فرمودند: من دوستدار کسى هستم که اهل خیمه را دوست بدارد و دشمن کسى هستم که با آنان دشمن باشد....

4 - عن ابن عباس قال: قال رسول للَّه صلى اللَّه علیه و آله: احبونى بحب اللَّه و احبوا اهل بیتى لحبى. [فرائد سمطین، ج 2، ص 292، ش 550 - کنزالعمال، ج 12، ص 95، ش 34150.] ابن عباس از رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله نقل مى کند که فرمودند: مرا به جهت خدا دوست بدارید و اهل بیتم را به احترام من.

خوانندگان محترم توجه دارند که همه ى این احادیث از منابع معتبر اهل سنت نقل شد و در مجموع مى رساند که: پیوند رسول خدا با اهل بیتش ناگسستنى است و دوستان آنان دوست پیامبرند و دشمنانشان دشمن پیامبرند. خداوندا! ما را از دوستان اهل بیت قرار ده و کینه ى مقدس دشمنشان را از ما مگیر.

نقش محبت اهل بیت

محبت اهل بیت، آثار ارزشمندى در دنیا و آخرت براى پیروان آنان و سالکان دین مکتب دارد. کسى که دوستدار اهل بیت است، پایگاه بسیار قوى و قدرتمند در دنیا دارد و در هنگام مرگ، ملائکه خدا به سراغ او آیند و وى را از سکرات مرگ نجات داده و به بهشت جاویدان و درجات اخروى و همنشینى با خود آل محمد علیهم السلام بشارت مى دهند. و پس از مرگ نیز در عالم برزخ و میزان و محشر و صراط و محاسبه ى اعمال به فریاد او رسند، و قبرش را مزار خود قرار داده و مانند کعبه طواف کنند، و دهها ثمرات شیرین و پربار دیگر از آثار این محبت که شاید براى افراد عادى و کم اطلاع موجب تعجب و احیانا باورنکردنى باشد. اینک ما دلائل این ادعاها که بیشتر آنها از منابع خود اهل سنت استفاده مى گردد، خدمتتان تقدیم مى داریم:

1 - عن النبى صلى اللَّه علیه و آله: اثبتکم على الصراط اشدکم حبا لاهل بیتى. [جامع الصفیر سیوطى، ج 1، ص 30، ش 159.] رسول خدا فرمودند: استوارترین شما در «صراط» کسى است که بیش از دیگران به اهل بیتم علاقه مند باشد.

2 - عن على علیه السلام: ان النبى صلى اللَّه علیه و آله اخذ بیدالحسن و الحسین رضى اللَّه عنهما فقال: من احب هذین و اباهما و امهما کان معى فى درجتى یوم القیامه. [فرائد سمطین، ج 2، ص 67، ش 391.] على علیه السلام مى فرمایند: رسول خدا دست حسن و حسین علیهم السلام را به دستش گرفته و فرمودند: هرکس این دو فرزندم را با پدر و مادر آنان دوست بدارد، در روز رستاخیز با من به یک درجه محشور مى گردد.

3 - قال رسول اللَّه صلى اللَّه علیه و آله یا سلیمان! من احب فاطمه بنتى فهو فى الجنه معى و من ابغضها فهو فى النار.

یا سلمان! حب فاطمه ینفع فى ماه من المواطن، ایسر ذلک المواطن: الموت و القبر و المیزان و المحشر و الصراط و المحاسبه.... [فرائد سمطین، ج 2، ص 67، ش 391.] رسول خدا فرمودند: اى سلمان! هر کس دخترم فاطمه علیهاالسلام را دوست بدارد، او در بهشت با من خواهد بود و چنانچه کسى او را به خشم آورد، جایگاهش آتش است.

یا سلمان! محبت فاطمه علیهاالسلام در صد جا اثر سودمند خواهد داشت، از آن جمله: در حال مرگ و عالم قبر و میزان و محشر و صراط و در پاى حساب اعمال....

4 - عن النبى صلى اللَّه علیه و آله: الا من مات على حب آل محمد مات شهیدا. الا و من مات على حب آل محمد مات مغفورا له. الا و من مات على حب آل محمد مات تائبا الا و من مات على حب آل محمد ما تمومنا مستکمل الایمان. الا و من مات على حب آل محمد بشره ملک الموت بالجنه ثم منکر و نکیر. الا و من مات على حب آل محمد یزف الى الجنه کما تزف العروس الى بیت زوجها. الا و من مات على حب آل محمد جعل اللَّه زوار قبره ملائکه الرحمن. نالا و من مات على حب آل محمد مات على السنه و الجماعه.... [کشاف، ج 34، ص 82 ذیل آیه 23 شورى -فراید، ج 2، ص 255، ش 251 - سفینه، ج 1، ص 201 - نمونه ج 7 20 ص 413.] پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله فرمود: آگاه باشید هر کس با محبت آل محمد صلى اللَّه علیه و آله از دنیا برود شهید از دنیا رفته و گناهانش بخشوده است و چنین شخصى با توبه و ایمان کامل دنیا را وداع گفته است.

آگاه باشید که هر کس با محبت آل محمد از دنیا رود، فرشته ى مرگ او را به بهشت بشارت داده و سپس دو مامور سوال در «برزخ» باز هم به او بشارت دهند.

آگاه باشید هر کس با محبت آل محمد از دنیا برود، او را با احترام به سوى بهشت مى برند. آنچنانکه عروس به خانه ى داماد.

آگاه باشید هر کس با محبت آل محمد دنیا را ترک کند، قبر او مزار فرشتگان رحمت قرار مى گیرد.

آگاه باشید هر کس با محبت آل محمد از دنیا رود، بر سنت و جماعت اسلام از دنیا رفته.

آنگاه در دنباله ى حدیث سه جمله منفى و عذاب آمده که:

آگاه باشید هر کس با عداوت آل محمد از دنیا برود، روز قیامت در حالى وارد عرصه محشر شود که در پیشانى او نوشته شده: این مایوس از رحمت خدا.

آگاه باشید هر کس با بغض آل محمد از دنیا برود، کافر از دنیا رفته.

آگاه باشید هر کس با کینه ى آل محمد از دنیا برود، بوى بهشت را استشمام نخواهد کرد.

این احادیث چهارگانه که همه ى آنها از مدارک معتبر اهل سنت انتخاب گردید، نمونه ى صدها حدیث صحیح و مورد قبول عالم اسلام است که مى رساند دوستداران و پیروان مکتب ولایت و اهل بیت، چه مقام والایى دارند و چه موقعیت عظیمى را در پیشگاه خدا خواهند داشت که کنار پیامبر صلى اللَّه علیه و آله در بهشت جاویدان بنشینند و از هرگونه اضطراب و سکرات مرگ در امان بمانند و ملائکه را خدمتگزار خود کنند و به مقام شهدا نائل آیند، و در عرصه ى محشر در پناه خدا قرار گرفته و.... و بالعکس دشمنان اهل بیت در آتش جهنم گرفتار قهر خدا مى شوند و انواع عذابها را پذیرا گردند و آن چنان خوار و ذلیل مى گردند که در صف کفار قرار مى گیردند،زیرا: کسى که با بغض اهل بیت از دنیا برود، کافر از دنیا رفته (مات کافرا).

شرط قبولى اعمال، ولایت و محبت اهل بیت است

و لایت و محبت اهل بیت آن چنان نقش دارد که اعمال و عبادات بندگان الهى بدون آن مقبول نیست، و در این زمینه احادیث فراوانى از طریق سنى و شیعه از پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله نقل شده، که ما فقط به دو نمونه از آنها اشاره مى کنیم:

لو ان عبدا عبداللَّه بین الصفا و المروه الف عام ثم الف عام ثم الف عام حتى یصیر کالشن البالى ثم لم یدرک محبتنا کبه اللَّه على منخریه فى النار.... [مجمع البیان، ج 9، ص 28 - 29 نقل از: شواهدالتنزل.] اگر کسى خدا را در میان «صفا و مروه» هزار سال و سپس هزار سال و آنگاه هزار سال عبادت کند، تا همچون مشک کهنه سود، اما محبت ما را نداشته باشند، خداوند او را به صورت در آتش مى افکند....

این حدیث را که حاکم حسکانى از مفسران و محدثان معروف اهل سنت در کتاب: شواهدالتنزیل نقل مى کند، مى رساند که هزاران سال عبادت و خضوع نو خشوع بدون اعتقاد به محبت اهل بیت علیهم السلام که از ولایت آنان سرچشمه مى گیرد نتیجه اى ندارد.

ب - حدیث دوم را خوارزمى از علماى بزرگ اهل سنت نقل مى کند که پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله فرمودند:

یا على لو ان عبدا عبداللَّه مثل ما قام نوح فى قومه و کان له مثل احد ذهبا فانفقه فى سبیل اللَّه و مد فى عمره حتى حج الف عام على قدمیه ثم قتل بین الصفا و المروه مظلوما ثم لم یوالک یا على یشم رائحه الجنه و لم یدخلها. [مناقب خوارزمى، ص 28 - بحارالانوار، ج 27، ص 194، ح 53.] یا على! هرگاه کسى از بندگان خدا به اندازه ى عمر نوح، که در میان قومش قیام کرد (نهصد و پنجاه سال) به عبادت خدا پردازد و به مقدار کوه احد طلا داشته باشد و آن را در راه خدا انفاق کند و بر فرض، عمرش آن قدر طولانى گردد که بتواند هزار بار بیت خدا را با پاى پیاده زیارت کند، سپس در میان صفا و مروه، به ناحق کشته شود، چنانچه ولایت تو را قبول نداشته باشد، بوى بهشت به مشام او نرسیده و داخل آن نمى گردد.

این حدیث نیز اعمال و عبادات را بدون ولایت اهل بیت رد کرده و صاحب آن را مستحق پاداش نمى داند.

در پایان این فصل داستان مناسبى را به طور خلاصه تقدیم مى داریم:

ابوعتیبه (ابوعیینه) مى گوید: من در خدمت امام باقر علیه السلام بودم که جوانى از شام وارد شده و به آن حضرت عرض کرد: اى پسر پیامبر! من از شیعیان شما هستم ولى پدرى داشتم که او را از دشمنان شما بود و چون در تشکیلات بنى امیه کار مى کرد، مال فراوانى داشت او نخواست مالش به من رسد، لذا همه را دفن کرده، من الان شدیدا نیازمندم.... امام علیه السلام فرمودند: آیا دوست دارى او را ببینى؟ و آیا مى خواهى جاى اموال او را بدانى؟ جوان عرض کرد: بلى حضرت نامه اى را نوشته و با مهرش ممهور ساخت و آنگاه فرمود:

اى جوان! امشب با این نامه به قبرستان بقیع مى روى و درآنجا صدا مى زنى: یا«درجان» یا «درجان»! شخصى به سراغ تو مى آید، به او بگو: من پیک امام (محمدبن على بن الحسین) هستم، سپس هرچه خواستى از او بپرس.

جوان نامه را گرفت و شبانه به قبرستان بقیع آمد و چنان کرد که امام فرموده بود آن شخص «درجان» گفت: همینجا باش تا پدرت را بیاورم.

ناگاه جوان دید: «درجان» مرد سیاه چهره اى را آورد که زبانش از شدت عطش و حرارت به بیرون از دهن آویزان است و آثار قهر و عذاب الهى در چهره و پیکرش نمایان. او گفت: این پدر تو است؟ جوان گفت: نه، او پدر من نیست.

در جان: او پدر تو است، آتش جهنم و عذاب خدا چهره ى او را تغییر داده. در این هنگام، پدر در جواب سوال پسرش: «که آیا تو پدر منى؟» گفت: آرى پسرجان! من در دربار بنى امیه کار مى کردم و آنان را به اهل بیت ترجیح مى دادم، خداوند بدین جهت مرا مقهور ساخت و به چنین روزگار سیاهى دچار شدم، و چون تو از اهل بیت تبعیت مى کردى، من تو را دشمن مى داشتم و لذا اموالم را در زیر درخت زیتون پنهان کرده ام و امروز بر این عقیده و افکارم پشیمانم، تو امروز به باغ فلان مى روى و آن پولها را درمى آورى، که مجموعا هزار درهم است، نصف آن را به امام باقر علیه السلام مى دهى و نصف دیگر را خود خرج مى کنى.... [مناقب ابن شهر آشوب، ج 4، ص 193 - بحار، ج 46، ص 245 و ص 267.] از این قضیه ى تاریخى نیز استفاده مى شود، اگر محبت اهل بیت در سرنوشت انسان کارساز است، متقابلا بغض و عداوت آنان نیز مبغضین را به بدبختى و قهر و غضب الهى گرفتار مى سازد